Nieuwsbrief december 2022

Verslag VVR-Congres Juridische Perspectieven op abortuskwesties
Het VVR-congres op 10 november 2022 was een geanimeerde bijeenkomst met een veertigtal deelnemers, waaronder een aantal nieuwe leden. Het verslag van het congres is te vinden op de VVR-website.  Er werd tijdens het congres ook even stil gestaan bij de actualiteit: het burgerinitiatief van BNNVARA en het Humanistisch Verbond om het onderwerp abortus uit het wetboek van strafrecht op de agenda van de Tweede kamer te plaatsen. En op het initiatiefwetsvoorstel van Groen Links en PvdA, waarbij D66 en VVD zich aan het begin van het jaar hadden aangesloten, om verstrekking van de abortuspil door de huisarts mogelijk te maken. Dit wetsvoorstel lag op dat moment ter bespreking voor in de Eerste Kamer. Meteen na het congres werd de VVR gevraagd om mee te doen met een gezamenlijk opinieartikel Stel de abortuspil ook beschikbaar bij huisarts in het AD van 25 november 2022. De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel op 6 december met grote meerderheid aanvaard.

Werkgroep juridische perspectieven op abortus
Gezien de hoge opkomst en het enthousiasme tijdens het congres wil het bestuur graag een werkgroep vormen die als vervolg op het congres VVR-standpunten rondom abortus kan voorbereiden. Bijvoorbeeld ter gelegenheid van de bespreking in de Tweede Kamer van het burgerinitiatief abortus in het wetboek van strafrecht. Belangstellenden kunnen zich melden via het contactformulier.

Wet Seksuele Misdrijven
Het wetsvoorstel seksuele misdrijven is in oktober naar de Tweede Kamer gestuurd en een maand later kwam de Tweede Kamer al met het verslag. De nota naar aanleiding van het beslag wordt in januari verwacht, zo meldde Minister Yeşilgöz onlangs in een brief over de stand van zaken met betrekking tot de implementatie van het wetsvoorstel. De VVR beraadt zich op een reactie ten behoeve van het kamerdebat. Het bestuur hoort graag of er leden zijn die hierover mee zouden willen denken. Belangstellenden kunnen zich melden bij werkgroepgeweld@vrouwenrecht.nl

Vacature penvoerder(s) Schaduwrapportage 2.0
Het Netwerk VN-Vrouwenverdrag verzamelt en bundelt het commentaar vanuit maatschappelijke organisaties op de implementatie van het verdrag in Nederland in schaduwrapportages. Vanaf najaar 2020 vormden Linda Mans, Luna Vollebregt en Petra Snelders het schrijfteam. Daar is vanwege andere werkzaamheden verandering in gekomen, waardoor Luna niet meer kan deelnemen en Linda beperkter beschikbaar is voor het schrijfteam.
Daarom zoekt het Netwerk VN-Vrouwenverdrag uitbreiding van het schrijfteam voor het samenstellen van de schaduwrapportage en het presenteren ervan bij het VN-Comité. Samenwerking in het Netwerk en draagvlak onder ngo’s zijn sleutelbegrippen.
Het Netwerk streeft naar een schrijfteam die zijn brede, diverse achterban weerspiegelt. Gezien de al in het schrijfteam belegde competenties en ervaring is voor de nieuwe kandidaten juridische kennis een pré.
Kijk voor profiel, taken en vereisten op de website van het Netwerk VN-Vrouwenverdrag.
Belangstellenden moeten vóór 16 januari 2023 een op het functieprofiel toegesneden motivatiebrief met CV sturen naar het secretariaat van het Netwerk: schaduwrapportage@gmail.com.

Gezocht: expert op het gebied van gender en handicap
Samen met de Alliantie voor Implementatie van het VN-Verdrag Handicap zoekt het Netwerk een expert die een bijdrage kan leveren aan de komende schaduwrapportages VN-Verdrag Handicap én VN-Vrouwenverdrag. Het gaat om het in kaart brengen van de knelpunten van de intersectie van gender en handicap. Dit is tot nu toe in beide schaduwprocessen onderbelicht.
Deadline voor inzending motivatie: 15 januari 2023 23 uur. Meer informatie op de website van het Netwerk VN-Vrouwenverdrag

Arbeidsongeschikt vanwege zwangerschap of bevalling – digitale bijeenkomst werkgroep Sociaal en Europees Recht
VVR-lid Caroline de Graaf beoogt een wetsconforme wijziging van een UWV-richtlijn over arbeidsongeschiktheid als gevolg van zwangerschap of bevalling met haar in de rubriek Opinie leden geplaatste artikel in Tijdschrift Arbeidsrechtpraktijk. Volgens art. 29a van de Ziektewet heeft een werkneemster die arbeidsongeschikt is vanwege haar zwangerschap of bevalling recht op een ziektewetuitkering van 100% dagloon. In die gevallen behoeft de werkgever tijdens de ziekte het loon niet (voor minimaal 70%) door te betalen.
Het artikel is mede op basis van haar interventie op een UWV-symposium voor verzekeringsartsen eind 2019 geschreven. Nadien heeft het UWV de interne richtlijn bijgesteld (2020, gepubliceerd medio 2022), maar volgens Caroline de Graaf nog niet wetsconform. De werkgroep Sociaal en Europees recht zal eind januari of begin februari een digitale bijeenkomst organiseren over dit onderwerp, waarbij Caroline de aftrap zal geven. Ook deskundigen van vakbonden en werkgeversorganisaties zullen hiervoor uitgenodigd worden. VVR-leden die een datumprikker en een uitnodiging willen ontvangen kunnen zich melden via het contactformulier van de werkgroep.

Artikelen van leden over huiselijk geweld en familierecht
Het bestuur prijst zich gelukkig de afgelopen tijd weer een aantal doorwrochte artikelen van leden op de verenigingswebsite vrouwenrecht.nl te hebben mogen zetten.
Ine Avontuur publiceerde in een recent NJB een artikel waarin ze aantoont dat negeren van huiselijk geweld bij complexe scheiding een systeemfout is. Daar kan de VVR-werkgroep personen en familierecht van de VVR weer haar voordeel mee doen.
Van bestuurslid Ariane Hendriks ontving de webredactie eerder al haar annotatie in JIN.

Jurisprudentie seksueel grensoverschrijdend gedrag in het arbeidsrecht
Misschien nog geen echte trendbreuk, maar er waren in 2022 een aantal uitspraken waarbij ontslag op staande voet van daders van seksueel grensoverschrijdend gedrag naar het oordeel van kantonrechter en een Gerechtshof rechtsgeldig gegeven was en dus in stand bleef, zonder vergoedingen. Geplaatst in de jurisprudentierubriek op vrouwenrecht.nl. De webredactie houdt zich aanbevolen voor meer signalementen.

Brieven VVR-werkgroep naamrecht aan parlement
Zoals in de oktober Nieuwsbrief gemeld heeft de tijdelijke werkgroep naamrecht de leden van de vaste commissie voor justitie en veiligheid van de Eerste Kamer in een brief met uitvoerig commentaar verzocht om aan te dringen op een novelle, opdat de wet introductie dubbele geslachtsnaam geen seksediscriminerende vangnetbepaling zal bevatten. Tevens is als bijlage een recente annotatie bij een uitspraak van het EHRM geplaatst, die een wettelijk automatisme om de naam van de vader voorop te stellen als ongerechtvaardigd onderscheid naar geslacht bestempelde.
Ook het College voor de Rechten van de Mens wijst er in een brief aan de Eerste Kamer op dat de vangnetbepaling in strijd is met het recht op gelijke behandeling van mannen en vrouwen. De vaste commissie heeft minister Weerwind in het Verslag om een reactie op beide per mail verstuurde brieven (als bijlage bij het verslag gevoegd) gevraagd.
De werkgroep heeft tevens de woordvoerders emancipatie in de vaste commissie voor OCW van de Tweede Kamer verzocht in het wetgevingsoverleg Emancipatie met minister Dijkgraaf op 5 december 2022 aandacht te besteden aan deze kwestie. Als Minister van Emancipatie is Dijkgraaf immers eerst verantwoordelijk voor naleving van het VN-Vrouwenverdrag.

Recensies Eindelijk ’n uitkering! Met dank aan het VN-Vrouwenverdrag
Er is een eerste recensie gepubliceerd: op de website van de Vakbondshistorische Vereniging. Het bestuur houdt zich aanbevolen voor suggesties van tijdschriften of websites waar het boek ter recensie kan worden aangeboden. Leden die het boek willen recenseren kunnen desgewenst een gedrukt exemplaar toegestuurd krijgen. Vermeld dan wel even het medium dat benaderd gaat worden op het contactformulier. Recensies kunnen ook altijd op vrouwenrecht.nl geplaatst worden.

Brief Platform Zelfbeschikking en Verblijfsrecht
Ter gelegenheid van een overleg in de Tweede Kamer in november onder meer over het Meerjaren Beleidsplan Zelfbeschikking 2022-2025 nam het Platform Zelfbeschikking en Verblijfsrecht het initiatief om een gezamenlijke brief te sturen. De brief prijst het streven van het kabinet om zelfbeschikkingsrecht van een ieder te bevorderen, maar wijst er op dat aandacht voor de afhankelijke verblijfsvergunning van gezinsmigranten helaas ontbreekt, wier zelfbeschikkingsrecht hierdoor aanmerkelijk is ingeperkt voor een periode van vijf jaar. De brief is meeondertekend door de VVR.

Emancipatie: een opdracht voor ons allen! (Emancipatienota 2022-2025)
Op 18 november 2022 stuurde de Minister van Emancipatie de emancipatienota 2022-2025 naar de Tweede Kamer. Dit was een van de (11) agendapunten op het wetgevingsoverleg Emancipatie in de Tweede Kamer een paar weken later, op 5 december 2022.
De Directie Emancipatie had een aantal, deels digitale, bijeenkomsten georganiseerd voor het veld, ter voorbereiding van de nota. De VVR was net als het Netwerk VN-Vrouwenverdrag ook vertegenwoordigd op deze bijeenkomsten, die op p. 13 en 14 van de emancipatienota worden samengevat. Uit de Bijlage met de concrete maatregelen blijkt dat de onder meer door beide organisaties verwoorde zorgen serieus zijn genomen: P. 54: Het Koninkrijk der Nederlanden heeft zich gecommitteerd aan verschillende
internationale verdragen op het vlak van gendergelijkheid maar wordt er terugkerend op gewezen te kort te schieten in de implementatie en naleving ervan. Dit is slecht voor de gendergelijkheid in Nederland, de legitimiteit van en voortgang op de betreffende verdragen én de legitimiteit van de buitenlandse inzet van Nederland op deze thematiek. De ministeries BZ, OCW en relevante departementen zullen een strategie uitwerken om implementatie en naleving te verbeteren. Waar relevant zal dit in samenwerking met de andere landen van het Koninkrijk plaatsvinden.
De nota kondigt ook verbeteringen aan in de wetgeving rond zwangerschap en zwangerschapsverlof. Dat zal in de Verzamelwet SZW 2024 geregeld worden. De VVR zal zich ervoor sterk maken dat dan meteen ook de knelpunten worden weggenomen die gesignaleerd zijn in de bijeenkomsten over het boek Eindelijk ’n uitkering! Met dank aan het VN-Vrouwenverdrag.